Parafia Ewangelicko - Augsburska w Toruniu

Dziś, w niedzielę Trinitatis powitaliśmy w gronie naszych nowych parafian p. Izabelę, p. Andrzeja i p. Dariusza. Dziękujemy Wam za Wasz wybór i świadectwo wiary. Dzielimy z Wami tę wielką radość! Niech dobry Bóg błogosławi Wam w społeczności naszego Kościoła i Parafii. Niech w codziennym przeżywaniu społeczności z Bogiem prowadzą Was dzisiejsze słowa: Skosztujcie i zobaczcie, że dobry jest Pan: Błogosławiony człowiek, który u Niego szuka schronienia. (Psalm 34,9)
 

Od najbliższej niedzieli - 22.05 nabożeństwa odprawiane będą ponownie W KOŚCIELE 
Prace remontowe już ukończone, kończymy prace porządkowe. Przez najbliższy rok wewnętrzne ściany kościoła pozostaną w stylu "retro". Taki "neogotyk na dotyk".
ZAPRASZAMY!

Konsystorz wypowiedział się w sprawie projektu ustawy o przekazaniu na rzecz Węgier kodeksu Epistola.

Stanowisko Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie projektu ustawy o przekazaniu na rzecz Węgier kodeksu Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem

Założone w 1568 r. protestanckie Gimnazjum Akademickie w Toruniu było jedną z wiodących uczelni wczesnonowożytnej Europy Środkowej i centrum życia kulturalnego, które przez kilka stuleci kształtowało ewangelicką świadomość i tradycję intelektualną. Jego znaczenie dla środkowoeuropejskiego protestantyzmu jest niemożliwe do przecenienia.

W zbiorach biblioteki Gimnazjum Akademickiego znajdował się bogato iluminowany miniaturami wykonanymi pod koniec XV w. przez florentyńczyka Attavantego degli Attavanti kodeks zawierający łacińskojęzyczne dzieło Naldusa Naldiusa zatytułowane Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem („List o pochwałach dostojnej biblioteki i księgi czterowierszy na ten sam temat do najjaśniejszego Macieja Korwina, króla Panonii”). Początkowo księga ta należała do biblioteki króla Węgier, Macieja Korwina, a po jej rozproszeniu została nabyta pod koniec XVI stulecia przez radę miejską Torunia, by następnie wzbogacić księgozbiór Gimnazjum Akademickiego. Obecnie rękopis przechowywany jest w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej (Książnicy Kopernikańskiej) w Toruniu i należy do najcenniejszych kodeksów rękopiśmiennych w zasobach polskich.

Obecnie toczą się intensywne prace legislacyjne nad ustawą zakładającą przekazanie Węgrom tego rękopisu i wypłacenie przez Skarb Państwa dotychczasowemu właścicielowi (Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu) 25 milionów złotych w ramach rekompensaty. Miałoby się tak stać przy zawieszeniu przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, zakazującej wywozu za granicę obiektów wchodzących w skład narodowego zasobu bibliotecznego. Twórcy projektu wskazują, że jego celem jest „odwzajemnienie gestu przyjaźni, jaki stanowiło podarowanie Rzeczypospolitej Polskiej zbroi dziecięcej Zygmunta II Augusta” przez Węgry w 2021 roku.

Na temat tego projektu toczą się od pewnego czasu ożywione debaty w mediach, został on też stanowczo skrytykowany przez ekspertów: historyków sztuki, bibliotekoznawców, muzealników i innych przedstawicieli nauk humanistycznych. Uwypuklają oni w merytorycznych dyskusjach brak poszanowania dla obowiązującego porządku prawnego oraz całkowitą nieadekwatność rekompensaty wobec niemożliwej do pieniężnego oszacowania wartości rękopisu.

Zawarte w projekcie sformułowanie o „braku ścisłego związku z historią Polski” kodeksu toruńskiego budzi zdumienie i niepokój. Jeśliby uznać jego prawdziwość, trzeba by też zakwestionować związek z historią Polski Torunia oraz ewangelicyzmu. Kodeks został przed wiekami legalnie nabyty na rzecz miasta Torunia, by wzbogacić bibliotekę ewangelickej uczelni – nie został on zrabowany ani skradziony, nie można zatem rozpatrywać projektu przekazania go Węgrom w kategoriach restytucji dóbr zagarniętych.

Działania wojenne w przeszłości nie oszczędzały polskich zbiorów bibliotecznych, co w równej mierze dotyczy dziedzictwa ewangelickiego. Historia protestantyzmu w Polsce jest bardzo złożona, nierzadko tragiczna – fakt, że kodeks Naldiusa jest dziś przechowywany w Toruniu bez wątpienia stanowi świadectwo ewangelickiej przeszłości tego miasta i Polski, będąc jednym z najcenniejszych zabytków piśmiennictwa europejskiego.

Konsystorz Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej wyraża zatem najwyższe zaniepokojenie projektem ustawy o przekazaniu toruńskiego kodeksu Węgrom uznając, że darowizna taka wiązałaby się z niemożliwym do oszacowania zubożeniem dziedzictwa kulturowego polskiego protestantyzmu. Zwraca się więc do władz Rzeczypospolitej Polskiej z apelem o zaniechanie prac nad tym projektem.

 „Jak miłe są na górach nogi tego, który zwiastuje radosną wieść, który ogłasza pokój, który zwiastuje dobro…” Iz 52,7a

Trudno znaleźć słowa, które mogą wyrazić to, co czujemy w związku z nieusprawiedliwioną, militarną agresją Rosji przeciwko Ukrainie, w tym także przeciwko jej ludności cywilnej. Po krwawych dwóch wojnach światowych, które zostawiły Europę zniszczoną, po okrutnej wojnie na Bałkanach, oczy całego świata ponownie oglądają okrucieństwa wojny. Nieszczęście dotknęło ponownie Ukrainę, która od ośmiu lat mierzy się już z rosyjską agresją. Tym razem to atak o niepomiernie większym zasięgu i z trudnymi do przewidzenia konsekwencjami dla architektury bezpieczeństwa w Europie i świecie. Bombardowana i ostrzeliwana Ukraina przeżywa swoją pasję. Nie możemy stać obok, nie możemy być neutralnymi obserwatorami. Ukraina i Europa to nasza wspólna sprawa.

Jesteśmy poruszeni wydarzeniami rozgrywającymi się w Ukrainie i jednocześnie przerażeni skłonnością potężnych do zadawania cierpienia słabszym, siania zniszczenia i śmierci, a to w imię imperialnych ambicji, pychy i demonstracyjnego nieposłuszeństwa wobec Bożego przykazania: miłuj bliźniego swego, jak siebie samego. Owocem przemocy nie może być pokój, pojednanie i zrozumienie, a jedynie unicestwienie życia, niepokój, bezradność i chaos, niszczące dobro i wszelkie przejawy człowieczeństwa.

Nie ma alternatywy dla pokoju. Wojna jest przekleństwem, nigdy nie była i nie jest przestrzenią dobra. Wojna to wrogość, nienawiść i zamach na to, co składa się na dar życia.

Jako Konsystorz Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej łączymy się w modlitwie i apelach o pokój ze wszystkimi ludźmi dobrej woli, bez względu na wyznanie czy religię. Modlimy się o wiernych naszego siostrzanego Kościoła w Ukrainie, o Ukrainki i Ukraińców, uciekających przed terrorem i tych, którzy żyją obok nas w Polsce, martwiąc się o swoich najbliższych.

Wyrażamy wsparcie dla działań humanitarnych Rządu Rzeczypospolitej, Kościołów i organizacji pozarządowych wobec naszych ukraińskich Przyjaciół, którzy doświadczają obecnie niewyobrażalnego cierpienia.

Zwracamy się do parafii naszego Kościoła o modlitwę i lokalne włączanie się we wszelkie inicjatywy pokojowe, w tym konkretną pomoc humanitarną, dla Ukrainy. Bądźmy tymi, którzy nie tylko ogłaszają, ale czynią pokój, niosą ulgę w cierpieniu i są wsparciem dla potrzebujących pomocy Ukrainek i Ukraińców.

U progu Czasu Pasyjnego, w którym mówimy o drodze Jezusa Chrystusa i nas wszystkich na Golgotę, uczyńmy wszystko, aby w imieniu Zbawiciela, który odrzucał przemoc i bezwarunkowo stał się Miłością dla nas, nastał pokój, zamilkły strzały, płacz ludzi i widmo śmierci.

 

Warszawa, 24.02.2022

Dziś, 23.04 w szczególnym dniu - bo w Światowym Dniu Książki świętowaliśmy (w przededniu jubileuszu) 250. rocznicę urodzin Samuela Bogumiła Lindego. Jego postać i dokonania na stałe wpisały się w historię dwóch miast - Torunia - gdzie się urodził i Warszawy, z którą związał swoje dorosłe życie.
Urodzony w Toruniu, w rodzinie pochodzenia szwedzko-niemieckiego, był Polakiem „wmieszkałym” jak mówiono o tym w XVIII wieku. Dziś kojarzymy go głównie jako autora wiekopomnego 6- tomowego Słownika języka polskiego. Ale był także leksykografem, pedagogiem, tłumaczem, bibliografem, bibliotekarzem, oraz jak go określano - „człowiekiem politycznym” Warszawy I połowy XIX w. Był dyrektorem generalnym Biblioteki Publicznej przy Królewskim Uniwersytecie Warszawskim Dane mu było przeżył radość tworzenia książnicy narodowej, bo taką też funkcję ta biblioteka pełniła, ale również gorycz jej utraty po upadku Powstania Listopadowego.
Był ewangelikiem ogromnie przywiązanym do swojego Kościoła i w życie tego Kościoła zaangażowanym. To zaangażowanie miało także rodzinny wymiar. (Warto przypomnieć, że jego brat - Johann Wilhelm Linde - honorowy obywatel miasta Torunia - był uznanym luterańskim duchownym, pisarzem i tłumaczem tekstów biblijnych w Gdańsku)
Samuel Linde czynnie uczestnicząc w życiu kościelnym, sprawował niezwykle zaszczytne i odpowiedzialne funkcje. W latach 1828 – 37 był prezesem Konsystorza Generalnego obu wyznań ewangelickich w Królestwie Polskim, a także prezesem Kolegium Kościelnego Warszawskiego Zboru Ewangelicko-Augsburskiego (1813–1819).
500 lat temu Reformator Kościoła - ks. dr Marcin Luter napisał: "Słowo i wiara niepodzielnie rządzą duszą. Jakiego rodzaju jest Słowo, takim będzie i dusza".
Jako spadkobiercy teologii i wiary XVI-wiecznej Reformacji, która największy nacisk kładła właśnie na Słowo - głoszone, zwiastowane, ale i drukowane - wspominając dziś dzieło i życie Samuela Bogumiła Lindego chcemy dziękować za ten trwały ślad na polskiej duszy, kulturze i historii jaki nam, potomnym zostawił.
Uroczystość zorganizowana przez:
- Książnicę Kopernikańską w Toruniu
- Towarzystwo Miłośników Torunia
- Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich
Zdjęcia: Tomasz Dorawa

Strona 2 z 11